نگرش امروز- کردستان یک استان فرهنگی است، همین فرموده حجت را بر تمامی مسئولین و دستگاههای فرهنگی در استان تمام کرده است که با تبیین چنین سخن پر نغزی به ارجاعات بیرونی و عملی آن پرداخته شود.
در سالهای اخیر و پشت سر هم شاهد کسب نامها، عناوین و افتخاراتی بودهایم که به شهر سنندج بخشیده شده است، این عناوین برای شهری که حداقل در ششصد سال گذشته و به روایات مستند تاریخی مرکز فعالیتهای علمی، آیینی و فرهنگی-ادبی بوده، چون شیر مادر حلال و زیبنده بر تارک آبیدرش است. عناوینی که هر کدامش برای هر شهروند سنندجی دنیایی مباهات و سرخوشی به همراه دارد.
اما پس صحنه چنین رویدادهای فرهنگی چه میگذرد و سنندج فرهنگی در چه حال و روزی بهسر میبرد. آنچه میبینیم بخشیدن هر عنوان زیبا و پر افتخار بر کسوت بلند بالای شهر، برای دستگاههای فرهنگی و به عبارتی متولیان امر کاربریهای سیاسی، تبلیغاتی، مسند و مسئولیت نوازشی، مراسمدرمانی، شعارپراکنی بدون پشتوانه، لاپوشانی عملکرد مدیران کوتوله، انحصارگرایی هر عنوان، مجلسآرایی و… را به همراه داشته است.
اگر پس و پشت صحنه چنین شلوغ و بکش بکش است در جلو صحنه یا همان ویترین شهری برابر با استانداردهای جهانی هیچ ساختار فرهنگی و هیچ زیرساخت مناسب با کسوت بلند بالای شهر وجود ندارد. نه برنامهای برای ساخته شدن هست و نه مکانهای نیمهکارهای که پانزده سال از کلنگزنی آن میگذرد به پایان کار رسیده است.
نزدیک به سه سال از اعلام یونسکو برای سنندج به عنوان شهر خلاق موسیقی میگذرد، کدام تالار استاندارد اجرای موسیقی با تمام ویژگیهای دسترسی برای همه گروههای سنی شامل سالمندان و معلولین، گنجایش( ۵۰۰-۹۰۰ نفری)، شرایط اکوستیکی سالن، صحنه با کنار و پشت صحنه، محل ارکسترا، سالنهای انتظار، راهروها و بوفهها و…وجود دارد؟ ارکستر فلارمونیک سنندج به علت عدم حمایتهای لازم تعطیل شده است، این همه شلوغی با انواع کاربریها بر سر چیست و برای شهر خلاق موسیقی چه معنی باقی میگذارد؟
سنندج بهعنوان هفتمین پایتخت کتاب ایران، آمار همین تعداد کتابخانههای عمومی با تعداد معنادارکتابهای موجود نشان میهد که این مکانهای فرهنگی نه جذابیتی دارند و نه چیز دندانگیری برای ارائه، درست برخلاف هم عنوان هایشان در کشورهای توسعه یافته که از جذابترین و پرکارترین مکانهای عمومی برای مردماند.
اما اشکال کار کتابخانه های اینجا، شهر سنندج- در کجاست؟ برخوردار نبودن از امکانات، تکنولوژی مدرن و معماری مناسب یا خدماتدهی ضعیف و کتابداران آموزشندیده و عدم ارائه سرویسها و مدیومهای نو و یا در کل کتابهایی که ارائه میکنند؟
سنندج در تقویم امروز یک شهر خلاق فرهنگی و پایتخت کتاب و موسیقی و دف و… است. آیا این تصویر با واقعیت موجود شهری که چون روستایی بزرگ و بیقواره رشد یافته، همخوانی دارد؟
شهرهای خلاق در هر کجای دنیا، مراکزی هستند که ویژگیهای منحصر به فردی را در خود جای دادهاند و محیطی جذاب برای فعالیت و زندگی افراد متخصص، هنرمند، پژوهشگر و در یک کلام افراد خلاق فراهم میسازند.
فرهنگ، نقطه کانونی شهرهای خلاق است؛ به طوری که سایر بخشها متاثر از این بخش است. «اقتصاد» این شهرها پیوند خورده با فرهنگ و منابع فرهنگی است، اصطلاحاتی چون صنعت هنر، صنایع فرهنگی و صنایع خلاق -که خمیرمایه آن فرهنگ و هنر است- واژگان رایج در اقتصاد این شهرهاست. این شهرها برای رسیدن به خلاقیت باید بتوانند افراد خلاق یعنی نویسندگان، شاعران، پژوهشگران، هنرمندان ، مهندسین و… را جذب کنند.
این عده افرادی هستند که به دنبال محیطهای جذاب می گردند و از این رو در مکانهایی مستقر میشوند که شرایط محیطی، فرهنگی و اقتصادی به بهترین شکل فراهم باشد. از این رو باید محیطی جذاب از لحاظ کالبدی، نهادی، اقتصادی و فرهنگی برای بروز خلاقیت افراد ساکن و نیز جذب افراد متخصص و خلاق از بیرون مهیا سازند.
سنندج، شهر ما و زادگاه ما و شهر واژه و تصویر و نُت و کلام و نغمه و شعر و… آیا چنین ویژگیها و ساختاری دارد؟ امروز استفاده و بهرهبرداری از چنین عناوینی با کاربریهای سیاسی و… ستم بزرگی در حق سنندج است، خودفریبی بزرگی که از چهارچوب سالنها و مراسمها و شعارها و کفزدنهای متولیان فرهنگی شهر و استان از ارشاد اسلامی گرفته تا معاونت فرهنگی شهرداری و میراث فرهنگی و… به میان مردم کوچه و بازار سرایت پیدا نمیکند؛ مردمی که بیخبر از شهر فرهنگی یا فرهنگ شهرشان در پی غم نان هستند.
